O sztuce pisania słów kilka, czyli jak pisać, żeby dobrze zdać egzamin ósmoklasisty

Język polski plasuje się w czołówce rankingów najtrudniejszych języków świata a jego skomplikowana gramatyka, szeleszcząca fonetyka i ortografia rojąca się od wyjątków, sprawiają, że opanowanie polszczyzny jest dla cudzoziemców nie lada wyzwaniem. Problemy z językiem polskim mają jednak również rodowici Polacy, zaś szczególnie problematyczne jest dla nas pisanie.

Przyczyn takiego stanu rzeczy można upatrywać w polskim systemie edukacji, który kładzie większy nacisk na naukę pamięciową niż na rozwijanie praktycznych umiejętności. Tymczasem od uczniów kończących poszczególne etapy edukacji oczekuje się stosunkowo wysokiego poziomu kompetencji w tym zakresie. Umiejętnością tworzenia dłuższych form wypowiedzi pisemnej muszą wykazać się zarówno ósmoklasiści, jak i maturzyści. Kompetencje tego rodzaju przydają się jednak nie tylko na egzaminie. Są cenione przez pracodawców, pozwalają wyróżnić się spośród innych kandydatów do pracy i pomagają w kontaktach z innymi ludźmi.

Co zrobić, żeby lepiej pisać?

Nawet jeśli nie zostaliśmy obdarzeni przez los naturalną lekkością pióra, a konieczność napisania składnego tekstu przyprawia nas o ból głowy, pisanie jest umiejętnością, którą można wyćwiczyć.  Wprawdzie nie każdy zostanie Szekspirem, jednak przestrzegając określonych zasad większość z nas jest w stanie nauczyć się, jak tworzyć poprawne, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne.

Pisz jak najwięcej

Podobnie jak w przypadku innych umiejętności, praktyka czyni mistrza. Warto więc pisać jak najczęściej, najlepiej codziennie, zaczynając od krótkich i prostych tekstów – wpisów w pamiętniku, kreatywnych tekstów lub bloga. W ten sposób nauczymy się przenosić swe myśli na papier, stopniowo wzbogacimy swój zasób słownictwa i wyćwiczymy ortografię. Ważne jednak, aby nasze próby pisarskie ocenił ktoś doświadczony, kto wyłapie popełnione błędy i przekaże sugestie zmian.  Przy pewnej dozie samodyscypliny, dzięki systematycznej samodzielnej pracy można osiągnąć naprawdę dobre efekty. Pomocne będą tu poradniki dla adeptów sztuki pisania dostępne na rynku wydawniczym, w których znajdziemy praktyczne wskazówki oraz przykłady różnych form wypowiedzi pisemnej, na których można wzorować się tworząc własne prace.

Korzystaj ze słowników

Mało kto korzysta dziś z papierowych słowników ortograficznych, jednak mając pod ręką smartfon, pisząc wypracowanie, esej lub list motywacyjny warto sprawdzać pisownię i definicję słów, które budzą nasze wątpliwości. Należy przy tym pamiętać, że zbytnie poleganie na podpowiedziach telefonu czy edytora tekstu może być ryzykowne: sztuczna inteligencja nie zawsze wyłapie różnice między kontem a kątem, może a morzem czy formami rzeczowników z końcówką ą czy om. Pomocne są także słowniki wyrazów bliskoznacznych, dzięki którym można uniknąć powtórzeń i stopniowo wzbogacać zasób słownictwa. 

Czytaj!

Godne podkreślenia jest również istnienie bezpośredniego związku między czytaniem a pisaniem: osoby, które dużo czytają zazwyczaj nieźle piszą. Statystycznie rzecz biorąc, młodzi ludzie niechętnie sięgają dziś do książek, co sprawia, że mają ograniczony kontakt z tekstami wysokiej jakości, bogactwem środków stylistycznych i leksykalnych. Tymczasem, czytając przyzwyczajamy się do korzystania z szerszego zasobu słownictwa, oswajamy z poprawnymi formami gramatycznymi i pisownią. Rozwijamy też intuicję językową. Reasumując, aby dobrze pisać, należy jak najwięcej czytać, analizować przykłady różnych form wypowiedzi pisemnej i próbować naśladować je we własnych próbach pisarskich.

Może pomoc ekspertów?

Jeśli jednak nie mamy zbyt dużo czasu a samodyscyplina nie jest naszą najmocniejszą stroną, warto skorzystać z pomocy ekspertów, którzy pomogą rozwinąć umiejętność sprawnego posługiwania się przysłowiowym piórem, zapoznają uczniów z teorią i zasadami tworzenia poszczególnych form wypowiedzi pisemnej, ich budową i modelowymi formami. Zdobyte kompetencje zaprocentują na egzaminie oraz w późniejszym życiu zawodowym!