Egzaminy językowe - dlaczego warto?

Do najbardziej rozpoznawalnych egzaminów z języka angielskiego, honorowanych przez pracodawców, uczelnie, agencje rządowe oraz inne instytucje należą Cambridge English Qualifications. Cambridge First potwierdza znajomość języka angielskiego na poziomie B2. Egzamin sprawdza znajomość języka ogólnego i jest podzielony na części Reading and Use of English, Writing, Listening oraz Speaking. Egzamin może być zdawany w formacie papierowym lub komputerowym. Cambridge Advanced poświadcza zaawansowaną znajomość języka angielskiego (na poziomie C1) i składa się z takich samych części jak First, na odpowiednio wyższym poziomie trudności. Certyfikat Proficiency (C2) jest potwierdzeniem biegłości językowej porównywalnej do wykształconego native speakera. Certyfikaty Cambridge dostępne są także dla kandydatów na poziomie A2 (Key) i B1 (Preliminary), cieszą się jednak mniejszą popularnością z uwagi na stosunkowo niski poziom ocenianych kompetencji językowych.

Egzaminy BEC (Business English Certificate) wybierane są przez osoby planujące pracę w środowiskach biznesowych lub studia na anglojęzycznej uczelni ekonomicznej. Dostępne są trzy poziomy: Preliminary (B1), Vantage (B2) oraz Higher (C1).  

Niewątpliwą zaletą certyfikatów Cambridge jest ich bezterminowa ważność. Na rynku dostępne są bowiem także egzaminy, których wynik uznawany jest przez dwa lub trzy lata. Najpopularniejszym spośród nich jest prawdopodobnie egzamin IELTS, który mogą zdawać kandydaci na różnych poziomach zaawansowania. IELTS wykorzystuje dziewięciostopniową skalę oceny od 1 do 9, gdzie najniższy wynik oznacza elementarną znajomość języka, a najwyższy – poziom C2. Certyfikat IELTS honorują firmy oraz uczelnie na całym świecie. Jest też niezbędny w procedurze emigracyjnej m.in. do Australii i Nowej Zelandii. 

Uznaną pozycją cieszy się na rynku egzamin TOEFL (Test of English as a Foreign Language). Kandydaci na różnych poziomach zaawansowania przystępują do tego samego testu, a o wyniku decyduje liczba zdobytych punktów. TOEFL może przydać się osobom planującym podjęcie pracy w USA lub Kanadzie. Podobnie jak IELTS, TOEFL jest ważny jedynie 2 lata.

Coraz więcej kandydatów wybiera ostatnio także egzaminy PEIC (Pearson English International Certificates - dawniej PET), przeprowadzane w formacie komputerowym które można zdawać w szkole, w pracy lub w domu, korzystając z opcji zdalnego monitoringu. Jedną z niewątpliwych zalet egzaminów PEIC jest niezwykle szybkie przetwarzanie wyników. Rezultaty zazwyczaj dostępne są w ciągu kilku dni roboczych, podczas gdy na wyniki innych egzaminów musimy poczekać kilka tygodni. Certyfikaty PEIC, które są ważne bezterminowo, są akceptowane przez uczelnie, organizacje rządowe i pracodawców na całym świecie, do celów edukacyjnych, zawodowych i migracyjnych. 

Dlaczego warto?

Posiadany certyfikat jest niewątpliwym atutem w procesie rekrutacyjnym, podnoszącym nasze notowania na rynku pracy.  Poza tym, wielu kandydatów podejmuje wysiłek związany z przygotowaniem do egzaminu, gdyż jest to wymóg wybranej zagranicznej uczelni lub warunek uczestnictwa w programie wymiany studenckiej. Bywa też, że jest niezbędny w celach imigracyjnych. Spora część zdających kieruje się jednak innymi motywami, gdyż poza obiektywnym potwierdzeniem posiadanych kompetencji językowych, uzyskanie certyfikatu niesie ze sobą cały szereg innych korzyści. 

Przygotowanie do egzaminu jest często silnym bodźcem do doskonalenia posiadanych kompetencji.  Zwiększa motywację do nauki, poszerzania zasobu słownictwa, opanowania tajników gramatyki oraz rozwijania umiejętności mówienia i innych sprawności językowych. Nawet, jeśli nie szukamy nowej pracy, uzyskanie certyfikatu może przełożyć się na awans zawodowy lub podwyżkę. Daje poczucie spełnienia, pozytywnie wpływa na naszą samoocenę i pozycję przetargową w negocjacjach płacowych. Poza tym pokazuje, że chcemy i potrafimy się rozwijać, stawiać sobie konkretne cele i skutecznie je realizować.

Lista zalet certyfikatów językowych jest niewątpliwie długa, warto jednak zwrócić uwagę na pewne niedogodności. Po pierwsze, niezależnie od wybranego egzaminu, decyzja często wiąże się z inwestycją w kurs lub zajęcia indywidualne, gdyż niewiele osób jest w stanie skutecznie przygotować się do niego bez profesjonalnego wsparcia. Opłata egzaminacyjna to także wydatek na poziomie kilkuset złotych. 

Po drugie, aby je uzyskać nie wystarczy sama znajomość języka. Niezbędna jest także znajomość formatu egzaminu, strategii rozwiązywania zadań egzaminacyjnych i oswojenie się z typami zadań egzaminacyjnych, a nie wszystkie wymagane umiejętności będą rzeczywiście przydatne w życiu codziennym.

Po trzecie, warto pamiętać, że niektóre certyfikaty się przedawniają. Podobnie, jak nieużywany język. Jak mawiają Anglicy, ‘use it or lose it’, musimy więc dbać o regularny kontakt z językiem i postarać się, by zdobyte niemałym nakładem sił i środków umiejętności nie uleciały nam, a certyfikat nie okazał się ‘papierkiem’ bez wartości.

Wreszcie, młode pokolenie wchodzące na rynek pracy może pochwalić się coraz lepszą znajomością języka i poziom B2 zaczyna być postrzegany jako niezbędne minimum, a wyróżnić się na tle konkurencji można dopiero legitymując się znajomością języka na poziomie C1 lub wyższym. 

Reasumując, na pewno warto zadbać o podnoszenie posiadanych kompetencji językowych oraz ich podtrzymywanie. Rozpoznawalny certyfikat może otworzyć nam wiele drzwi i mieć istotny wpływ na naszą motywację do nauki i samoocenę lub - po oprawieniu w gustowną ramkę - może pełnić funkcję ozdoby na ścianie. Decyzja uzależniona jest od naszych potrzeb oraz celów, jakie chcielibyśmy zrealizować.